Những băn khoăn, lo lắng của thí sinh xét tuyển ĐH, CĐ đã được Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga thẳng thắn chia sẻ thông qua các phương tiện truyền thông.
– Theo quan sát của ông, đến thời điểm này công tác xét tuyển có vấn đề gì còn trăn trở?
Thứ trưởng Bùi Văn Ga: Tất cả những gì đã diễn ra trong đợt xét tuyển đầu tiên cũng nằm trong dự kiến của Bộ GD-ĐT. Khi chúng ta làm phương án xét tuyển ĐH, CĐ thì chúng ta đã bàn thảo rất kỹ các phương án đưa ra, lấy ý kiến rất rộng rãi và chọn phương án hợp lý nhất để áp dụng.
Tất nhiên có nhiều phương án khác nhau nhưng phương án hợp lý giúp cho nhà trường ít ảo, giúp thí sinh thuận lợi trong công tác tuyển sinh thì chúng ta đã sử dụng như vừa rồi thì kết quả chúng ta đã thấy rõ.
Những thí sinh đạt kết quả cao thì có nhiều phương án lựa chọn trường và ngành mà các em yêu thích. Những em có điểm thấp hơn cũng có nhiều cơ hội chọn trường và ngành mà các em mong muốn trên các thông báo, thống kê của các trường trong suốt quà trình xét tuyển vừa qua.
Những thí sinh chẳng may chọn trường không phù hợp với kết quả mình đạt được, các em cũng có cơ hội đăng ký xét tuyển lại. Tất cả những điều đó cũng giúp cho các trường tuyển được thí sinh phù hợp nhất với các ngành nghề đào tạo tại trường và các em thí sinh cũng có nhiều cơ hội lựa chọn để tránh những rủi ro không đáng có để các em có thể vào học các trường, ngành mà các em yêu thích.
– Mục đích lớn nhất của cải tiến tuyển sinh 2015 là giảm nặng nề, phiền hà, mệt mỏi cho thí sinh nhưng đến lúc này, mục đich này xem ra không đạt như mong muốn?
Thứ trưởng Bùi Văn Ga: Kết quả đạt được về giảm nhẹ áp lực và tốn kém cho thí sinh và xã hội đã rất là rõ. Thay vì chúng ta tổ chức 4 đợt thi với sự dịch chuyển của hàng triệu thí sinh thì bây giờ chúng ta chỉ có một đợt thi duy nhất là kỳ thi THPT quốc gia, sử dụng kết quả đó để xét tuyển vào ĐH, CĐ.
Trong quá trình xét tuyển đợt 1, Bộ đã cho phép thí sinh nào mà khả năng trúng tuyển thấp có thể rút hồ sơ ra nộp trường khác. Bộ cũng đã mở các kênh của các Sở để giúp cho các em thay đổi nguyện vọng xét tuyển.
Các em chỉ việc đến Sở nộp đơn xin chuyển nguyện vọng, và các Sở sẽ thao tác trên phần mềm và chuyển các thông tin đến trường đại học có liên quan. Như vậy không có việc rút hồ sơ hay chuyển hồ sơ gì cả, mà tất cả thông tin đều thao tác trên phần mềm rất thuận tiện và đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Tuy nhiên, có nhiều thí sinh do lo lắng muốn đến tận trường rút hồ sơ để thấy rõ ràng là mình nhận được phiếu xác nhận để yên tâm, thì chúng tôi cũng rất chia sẻ sự lo lắng của các em và phụ huynh. Tuy nhiên, Bộ cũng khuyên các em nên sử dụng kênh qua các Sở để thuận tiện nhất và an toàn.
Tuy vậy, việc rút hồ sơ chỉ xảy ra ở một số trường lớn, có sức hút thí sinh cao. Theo thống kê có khoảng 30-40 trường, tức là khoảng 1/10 tổng số trường ĐH, CĐ trên cả nước.
Ở đó thì có một số thí sinh nộp hồ sơ khi mà số lượng thí sinh nộp chưa nhiều thì theo kết quả thống kê các em có nộp trong vòng trúng tuyển nhưng sau đó thì nhiều thí sinh nộp lên, nhiều thí sinh điểm cao thì những em này có khả năng trúng tuyển thấp hơn nên các em đến rút hồ sơ.
Thời điểm rút như vậy tập trung nên có thể gây vất vả cho các em ở một số trường, phải chờ đợi lâu. Bộ rất chia sẻ điều này. Tuy nhiên, số lượng mà các em dịch chuyển như vậy không thể so sánh với sự dịch chuyển của hàng triệu thí sinh trong những đợt thi trước kia. Cho nên là nhìn chung tổng thể thì áp lực đối với xã hội cũng như thí sinh giảm đi rất lớn.
– Hiện tại vẫn còn rất nhiều thí sinh còn lo lắng, băn khoăn không biết nộp hồ sơ xét tuyển vào trường nào để có thể tận dụng cơ hội ngay từ đầu. Vậy ông có thể có chia sẻ, lời khuyên như thế nào để thí sinh an tâm?
Thứ trưởng Bùi Văn Ga: Hiện nay tất cả các trường ĐH lớn, những trường có số lượng thí sinh nộp vào đủ chỉ tiêu, Bộ đã yêu cầu tất cả các trường phải công bố ngưỡng xét tuyển tạm thời. Trên cơ sở ngưỡng xét tuyển tạm thời này, thí sinh so sánh với điểm kết quả đạt được của mình để quyết định có rút nộp trường khác hay không.
Lời khuyên rất quan trọng cho các em là các em tới sở để thay đổi nguyện vọng. Còn nếu các em tới trường để rút sẽ không kịp. Nhưng tới sở nộp đơn xin chuyển nguyên vọng của mình rồi, sở đã nhận tức là Sở hoàn toàn chịu trách nhiệm đảm bảo thời gian trước khi hệ thống khóa cơ sở dữ liệu. Các em không nên chạy đến trường như những ngày qua nữa.
– Cũng có nhiều ý kiến đặt vấn đề là các khâu tuyển sinh nên giao tự chủ cho các trường thay vì Bộ cứ ôm đồm như hiện nay. Bộ có những điều chỉnh như thế nào trong các năm tới?
Thứ trưởng Bùi Văn Ga: Chính vì vừa rồi mình giao tự chủ cho các trường nên đã xảy ra một số khó khăn cho thí sinh. Trước đây, khi mà thực hiện việc đổi mới tuyển sinh và xét tuyển, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam ứng dụng công nghệ thông tin và xét tập trung, Bộ cũng đã giao cho Cục Khảo thí nghiên cứu, xây dựng một phần mềm để chúng ta xét tập trung.
Và khi xét tập trung như vậy, thí sinh không phải đến rút hồ sơ xét tuyển trường này hay nộp hồ sơ xét tuyển trường khác, các em chỉ cần đăng ký trên mạng, rồi sau đấy phần mềm của Bộ sẽ chạy và phân bố thí sinh về trường A, B, C… nếu thí sinh đăng ký trúng tuyển vào trường đó. Rất gọn gàng và thí sinh không phải đi đâu hết.
Tất cả những cái đấy Bộ đã tính toán và đầu tư trí tuệ để xây dựng phần mềm quan trọng như thế và phần mềm đã chạy rất tốt rồi. Chỉ tiếc rằng khi đưa ra thảo luận với các trường thì các trường nói như vậy thì vi phạm quyền tự chủ tuyển sinh của các trường.
Các trường vẫn muốn nhận thực tế hồ sơ thí sinh để xét tuyển giống như làm trước đây. Bộ thấy nhiều trường đề nghị như vậy nên Bộ cũng thực hiện phương án này: giao cho thí sinh đến trường để các trường nhận hồ sơ nên nó sinh ra những khó khăn mà thí sinh phải đi lại vất vả như thế.
Việc này không phải là Bộ không có tính toán, mà cũng đã biết trước, chuẩn bị cơ sở vật chất, phần mềm công nghệ thông tin sẵn sàng để giảm nhẹ cho thí sinh.
Cho nên, tự chủ là một mặt là chúng ta giao tự chủ cho trường, mặt khác chúng ta cũng phải tính toán đến lợi ích của thí sinh. Cho nên từ kinh nghiệm của đợt xét tuyển vừa rồi, Bộ cũng sẽ tính toán, làm thế nào để hài hòa.
Một mặt tự chủ của trường vẫn đảm bảo tốt, nhưng mặt khác thì chúng ta giảm nhẹ công tác xét tuyển để thí sinh, phụ huynh không phải vất vả.
– Đợt xét tuyển tới đây, nhiều ý kiến cho rằng Bộ nên có bộ phận tư vấn cho thí sinh là ở ngưỡng này là có khả năng đậu rồi, không nên rút hồ sơ nữa. Như thế cũng để thí sinh không phải hoang mang, lo lắng rút ra rút vào hoặc lo mình không đỗ và cũng giảm sự vất vả cho các trường. Bộ có hướng cho các trường là nên có bộ phận tư vấn cho thí sinh là ở ngưỡng đấy không nên rút hồ sơ hay không?
Thứ trưởng Bùi Văn Ga: Rõ ràng là khi các trường đã công bố ngưỡng điểm xét tuyển tạm thời, thì đó đã là tư vấn rất là quan trọng rồi. Nghĩa là tới thời điểm này, với điểm X nào đó thì các em có thể trúng tuyển, dưới điểm đó các em có thể không trúng tuyển và không nên nộp nữa.
Và các em dưới ngưỡng này có thể tính toán đến việc rút hồ sơ, nộp trường khác. Như vậy, chính cái ngưỡng đấy là thông tin quan trọng nhất mà các trường công bố, và các em thí sinh cũng dựa vào đó để quyết định rút hoặc nộp hồ sơ của mình.
Trong các đợt xét tuyển tiếp theo, các trường cũng sẽ công bố các thông tin cần thiết để thí sinh theo dõi, quyết định. Tuy nhiên, đợt tiếp theo này, số lượng thí sinh sẽ không còn nhiều vì phần lớn các trường lớn đều đạt được chỉ tiêu cần thiết rồi.
Chỉ còn một số trường còn lại hiện nay số lượng thí sinh chưa đủ thì sẽ công bố việc xét tuyển tiếp theo, nên các trường và thí sinh cũng sẽ không còn vất vả như lần trước nữa, nên việc xét tuyển bổ sung sẽ diễn ra tốt đẹp.
– Đến thời điểm này, ông có thể chia sẻ những dự kiến đổi mới trong công tác tuyển sinh của năm tới?
Thứ trưởng Bùi Văn Ga: Sau khi kết thúc đợt tuyển sinh năm nay, Bộ sẽ tổ chức họp để trao đổi rút kinh nghiệm. Sẽ có các Sở, các trường, các chuyên gia sẽ nghiên cứu, trao đổi thông tin.
Những mặt tốt chúng ta phát huy, những mặt nào còn hạn chế chúng ta sẽ rút kinh nghiệm để sửa đổi, thay đổi cho tốt hơn. Trước đây, 13 năm chúng ta thực hiện kỳ thi 3 chung, năm nào kết thúc chúng ta cũng tổ chức rút kinh nghiệm cả. Năm nào chúng ta cũng điều chỉnh, bổ sung quy chế để năm sau tốt hơn năm trước.
Năm nay là năm đầu tiên chúng ta thực hiện đổi mới tuyển sinh nên chắc chắn sẽ còn những mặt hạn chế. Chúng ta sẽ tiếp thu, sửa đổi, rút kinh nghiệm để tốt hơn.
Còn đối với thí sinh, những năm sau này các cháu cũng sẽ quen dần với phương thức xét tuyển mới, đặc biệt là ứng dụng công nghệ thông tin vào tuyển sinh để làm nhẹ bớt khâu xét tuyển, đặc biệt là việc nộp hồ sơ.
