‘Mỗi thí sinh có vô hạn nguyện vọng, xếp theo thứ tự ưa thích nhất. Trung tâm vi tính quốc gia sẽ sắp xếp thí sinh theo tổng điểm (kể cả điểm cộng) từ cao đến thấp, xếp vào chỗ họ thích nhất’.
Năm 2015 việc tuyển sinh đại học, cao đẳng tốt hơn rất nhiều so với trước đây nhưng vẫn còn một số hạn chế:
a) Giống như thời sự nóng hiện nay, thí sinh đã nộp nguyện vọng vào một nơi, sau đó qua thông tin được biết điểm xét tuyển có thể cao hơn điểm của mình nên rút hồ sơ, nộp vào trường khác gây phức tạp cho cả 2 trường.
b) Phải xét làm 4 đợt, xét riêng từng trường.
c) Thí sinh chỉ có 16 nguyện vọng vào 4 trường, không dám ghi nguyện vọng vào trường mình thích nhất do ngại điểm không đủ cao sẽ bị loại, thiệt thòi khi xét các lần sau do điểm chuẩn cao hơn.
Tôi xin ngắn gọn đề xuất cách khắc phục những nhược điểm trên theo cách chọn từ người có điểm cao nhất trở xuống xếp vào các trường, mỗi thí sinh có vô hạn nguyện vọng, xếp theo thứ tự ưa thích nhất, không bị ảnh hưởng bởi cách chọn nguyện vọng và chỉ chọn một đợt duy nhất chung cho tất cả trường cả nước.
Nguyên tắc chung như sau:
- Mỗi ngành tuyển sinh xét 3 môn tối đa 30 điểm, chẳng hạn quy định tổng số điểm cộng thêm tối đa là 4 điểm. Gọi thang điểm chấm tới 0.125 điểm => có 34 x 8 = 272 bậc điểm, bậc 272 là cao nhất, thấp nhất là bậc 0.
-
Cả nước có n trường, mỗi trường có nhiều khoa => tổng cộng có m khoa của tất cả các trường, được mã hóa là chỗ 1, 2, 3… m, mỗi chỗ sẽ nhận một số lượng chỉ tiêu thí sinh.
-
Mỗi thí sinh ghi nguyện vọng theo thứ tự thích 1, thích 2… thích p (p có thể bằng m!) với nguyên tắc khi xét nếu chỗ thích 1 không đạt, chỗ thích 2 không đạt… đến chỗ thích a đạt thì chọn, không xét thí sính này nữa. Như vậy thực sự thí sinh đã được chọn vào chỗ a theo nguyện vọng.
-
Tại trung tâm vi tính của cả nước, xét chọn như sau: Sắp xếp thí sinh theo tổng điểm (kể cả điểm cộng) từ cao đến thấp. Đầu tiên xét từ những người có bậc điểm cao nhất, ví dụ 272, xếp vào những chỗ họ thích nhất. Tiếp theo là bậc 271, 270…
-
Khi chỗ nào đã đủ chỉ tiêu thì loại khỏi bảng xét chọn.
-
Thí sinh được xét có nguyện vọng 1 (NV1) đã đủ chỗ thì xét đến NV2, nếu cũng đủ chỗ thì xét đến NV3… cho đến khi đến nguyện vọng còn chỗ. Nếu xét hết các nguyện vọng đều không còn chỗ thì thí sinh đó rớt. Do đó, để tốt nhất cho mình, thí sinh nên ghi càng nhiều nguyện vọng càng tốt (tối đa là m nguyện vọng đã nói ở phần 2), chỉ không ghi những nguyện vọng vào những chỗ chắc chắn mình không theo học.
-
Cứ thế xét các bậc điểm cho tới lúc đủ hết các chỉ tiêu tuyển sinh 2015 của m chỗ.
Giải quyết vấn đề các khối thi, tôi xin đi vào phần cụ thể, phức tạp hơn như sau: có nhiều khối thi, đặt tên là khối A, B, C… Mỗi khối có 240 bậc điểm, tính luôn điểm cộng, chẳng hạn thành 272 bậc điểm.
Máy sẽ tính bậc điểm của thí sinh theo các khối, ví dụ thí sinh S có bậc điểm khối A là 259, B là 254, C là 241… Trước khi xét chọn, các thí sinh được xếp theo thứ tự từ cao đến thấp của bậc điểm của NV1. Thí sinh S tuy có điểm khối A cao hơn khối B nhưng do thích ngành Y hơn nên để NV1 là Y đa khoa của trường X, NV2 là Bách khoa điện tử…
Vậy khi xét đến bậc điểm 259 thí sinh này vẫn chưa được xét vì máy xếp là bậc điểm 254 theo NV1. Khi xét đến bậc điểm 254, thí sinh này được xét, nếu còn chỗ ngành Y đa khoa của trường X thì đậu, nếu hết chỗ thì xét đến NV2 là Bách khoa điện tử: bậc điểm 259, dư để xét nên xét, nếu còn chỗ thì đậu, hết chỗ thì rớt…
Như vậy, tuy có thể có chuyện điểm cao rớt, điểm thấp đậu nhưng là ở các nguyện vọng sau nguyện vọng 1. Ở thí sinh S trên, do chọn NV1 là ngành Y đa khoa của trường X nên được xét chọn theo bậc điểm 254. Nếu rớt ngành Y đa khoa của trường X, xét đến NV2 là Bách khoa điện tử vẫn có thể rớt dù trước đó bậc điểm 256 đậu Bách khoa điện tử trong khi thí sinh S được 259 lại rớt.
Không thể xét đậu thí sinh S được vì như vậy phải đánh rớt người trước đó đã xét đậu nên sẽ làm rối loạn quá trình xét tuyển. Do đó thí sinh phải thật sự cân nhắc khi ghi nguyện vọng. Tuy nhiên, việc không công bằng này không xảy ra ở NV1. Về lý thuyết, muốn dễ đậu thì ghi các NV đầu căn cứ theo khối có bậc điểm cao nhất.
Giải quyết những người cùng bậc điểm nhưng có người rớt, có người đậu vào cùng một chỗ:
Chỗ F chỉ tiêu 100, đến bậc điểm 204 chọn được 95, còn thiếu 5; đến bậc điểm 203 có 12 thí sinh đạt, khi đó căn cứ trên tiêu chí phụ để chọn 5 người. Ví dụ điểm trung bình các môn chọn thi khi học ở lớp 10, 11, 12… Những tiêu chí này trước đó đã được các thí sinh ghi vào phiếu dự tuyển, có xác nhận của nhà trường. Tất cả tiêu chí phụ phải được quy ra thành con số, được nạp vào máy để được máy chọn từ cao đến thấp.
Dự tính thời gian xếp chỗ cho cả nước:
Với cách xếp chỗ như trên, mỗi thí sinh đã có sẵn dữ liệu bậc điểm từ kết quả điểm thi, chỉ cần điền nguyện vọng và các tiêu chí phụ vào bảng excel, nhà trường kiểm tra lại và ký xác nhận. Sau đó sẽ có 2 hoặc 3 người có trách nhiệm, độc lập nạp vào máy. Máy đối chiếu lại, thấy khớp thì chuyển vào máy chung của cả nước để chọn như trên. Với cách xếp trên, dễ dàng lập công thức exel để xử lý hoặc lập chương trình vi tính để xử lý. Năm 2016 ước có 1.500.000 thí sinh, ước có 300.000 chỉ tiêu của các chỗ cần xếp.
Mỗi người máy tính cần chưa tới 3 giây để xử lý => mỗi ngày xử lý được 28.800 người => chưa đầy 11 ngày là đã xử lý xong chỗ của 300.000 chỉ tiêu. Vấn đề là trước đó phải tổ chức tốt khâu nhà trường xác nhận tiêu chí phụ, điểm ưu tiên, làm tốt công tác hướng dẫn thí sinh ghi các nguyện vọng. Công tác nạp dữ liệu vào máy cần đặc biệt chú trọng: được chia cho rất nghiều nơi làm, có 2-3 bộ phận độc lập cùng làm chung một dữ liệu để đối chiếu nên không thể có sai sót.
Với các ưu điểm trên, kính mong các cơ quan chức năng xem xét để công tác tuyển sinh ngày càng hoàn thiện.
